De totstandkoming van een jaarrond productie met behulp van assimilatiebelichting in tomaat werd met grote ogen bekeken vanuit de komkommerteelt. In het vorig decennium voerden PSKW en WUR reeds praktijkonderzoek uit naar de mogelijkheden van assimilatiebelichting in komkommer. Ondanks veelbelovende resultaten, volgde de sector niet. In 2017 werd het perspectief voor een jaarrond teelt in komkommer nieuw leven in geblazen door enkele individuele initiatieven. Als reactie hierop werd het driejarig interreg-projectwerking GLITCH op poten gezet, waarbij grotendeels wordt ingezet op een energie-efficiënt belichtingsonderzoek met als doel een jaarrond productie realiseren, een daling van energievraag samen met een reductie van CO2-uitstoot.
In het eerste projectjaar werd een vergelijkende proef aangelegd tussen een HPS-belichtingssysteem (High Pressure Sodium-lamp, SON-T) en een led-belichtingssysteem als toplight, strevend naar 180 μmol/m².s. Het spectrum van de leds was het dieprode spectrum (95% rood & 5% blauw licht), dat positieve resultaten gaf bij tomaat. Helaas werd al snel duidelijk dat het toenmalig ‘tomatenrecept’ niet zomaar gekopieerd mag worden naar komkommer. Daarnaast voegt belichting niet zomaar een extra parameter toe aan de teelt, maar vormt het eigenlijk een volledig nieuwe teelt, waarbij extra ingezet moet worden op plantbalans en klimaatsturing.
In het tweede projectjaar werd opzoek gegaan naar het ideale komkommerspectrum. Vanuit Frankrijk kwam een theorie dat in de ochtend extra blauw licht toevoegen zorgt voor het opgang brengen van de sapstroom, plantactivatie. Onderzoek uit Nederland wees dan weer op het gemis aan verrood licht. Beide theorieën werden in de praktijk getest. Wat bleek, meer blauw licht voor zonsopgang verbeterde het resultaat niet in de proef. Toevoeging van verrood liet wel dat potentieel zien én kan de lichtefficiëntie zelfs opdrijven. Tijdens dezelfde proef werd het vergelijk gemaakt tussen SON-T, 180 μmol/m².s, hybride 200 μmol/m².s en full led 190 μmol/m².s. Ook het hybridebelichtingssysteem zorgde voor een meerproductie ten opzichte van HPS.
Dit jaar, het derde en laatste projectjaar wordt er dieper ingegaan op het verrood verhaal. Onderzoek vertelt ons dat een laag rood:verrood verhouding zorgt voor een gewas dat licht maximaal wil onderscheppen door alle schaduw plekken te vermijden. Dit fenomeen wordt het SAS of ‘shade avoidance syndrome’ genoemd. Door verrood licht aan het ledspectrum toe te voegen zal de plant de indruk krijgen dat hij in de schaduw staat en zal de plant morfologisch en esthetisch veranderen. Zo zal het blad zich vlakker en meer horizontaal gaan positioneren, gepaard gaande met een langere bladsteel (Jones, 2018). Het beschikbare bladoppervlak vergoot, waardoor het gewas beter aan lichtonderschepping kan doen. De plant gaat actief groeien en gaat zich harder strekken. Verder zal de plant minder energie steken in oudere bladeren die in de schaduw hangen, maar eerder herleiden naar nieuwe bladeren. Ook de vruchtsteel wordt langer. Verrood licht heeft ook een effect op de generativiteit, wat zich vertaalt in een snellere bloei-inductie en een snellere vruchtuitgroeiduur. Bovendien zorgt het verrood voor een hogere assimilatentransport, een hogere translocatie van suikers naar vruchten, met zwaardere vruchten als gevolg. Het dikken van de vruchten is dus niet te wijten aan een hoger water opname, maar weldegelijk aan een extra suikeropname (Jones, 2018; Kang, Kim, & Son, 2019).
Hoe groot het aandeel verrood moet zijn, is momenteel nog een groot vraagstuk. Daarom deze proef waarbij de dosering verrood varieert, 12%; 6% en 0%. Tevens werd het experiment getest op twee morfologisch sterk verschillende rassen. Niet om de rassen met elkaar te vergelijken, maar om te kijken of verrood hetzelfde effect teweegbrengt op beide rassen. Dit jaar werd ook een grotere focus gelegd op het hybridebelichtingssysteem omdat het nodig is voor een verdere transformatietraject naar volledige led-belichting. Bij de hybride-belichting werd een hogere lichtintensiteit gerealiseerd (260 μmol/m².s) door de energievraag van HPS voor de helft in te vullen door led, met het oog op opbrengstmaximalisatie. In deze proef werd het vergelijk gemaakt tussen hybride met 4% verrood in het led spectrum en hybride zonder verrood in het led spectrum.
Bent u benieuwd geworden naar het volledige rapport?
OVERIGE NIEUWSBERICHTEN
