Het GLITCH Kompas is een online tool die ambitieuze personen actief in de glastuinbouwsector van Vlaanderen (België) en Nederland begeleidt bij het realiseren van relevante innovaties middels co-creatie. Als teler bent u voortdurend op zoek naar manieren om het hoogst mogelijke uit uw bedrijf te halen en uw concurrentiepositie te behouden. Maar toepassingen moeten ook bruikbaar zijn in de praktijk en dus passen in uw teeltproces en bedrijfsvoering. Als toeleverancier van de glastuinbouwsector wil u duurzame oplossingen bedenken en ervoor zorgen dat deze in de praktijk bruikbaar zijn en geïmplementeerd worden. Om tot toepasbare innovaties te komen is het van belang om een samenwerking te realiseren tussen meerdere betrokken partijen. Door middel van co-creatie (een intense samenwerking tussen diverse en meerdere betrokkenen) worden innovaties ontwikkeld met een gemeenschappelijk doel. Het GLITCH Kompas neemt u mee vanaf de starfase van ideevorming tot het eindpunt, een ontwikkelde innovatie die een oplossing vormt voor een probleem of een verbetering is van reeds bestaande toepassingen en systemen.
Doelgroepen die het GLITCH Kompas kunnen gebruiken om te komen tot innovaties middels co-creatie zijn: telers, telersverenigingen, kassenbouwers, onderzoekers bij proeftuinen, kennisinstellingen, teeltadviseurs, toeleveranciers, beleidsmakers en alle andere ondernemende personen die graag in een innovatietraject willen starten. Door met diverse stakeholders rond de tafel te zitten worden er innovaties ontwikkeld die een antwoord vormen op de wensen, noden, behoeften en problemen van diverse betrokken partijen, oftewel de markt. Elke stakeholder is van essentieel belang om een succesvolle innovatie te realiseren. Door intense samenwerking tussen diverse partijen wint de innovatie aan meerwaarde en is de kans op slagen in de markt hoger.
Waarom het GLITCH Kompas gebruiken?
Het GLITCH Kompas biedt een stapsgewijze structuur aan, bestaande uit zeven verschillende fasen die u door een innovatietraject heen helpen. Deze zeven fasen zijn gebaseerd op het (Design Council, 2005) dat een planmatige aanpak weergeeft van een co-creatieproces, bestaande uit opeenvolgende divergerende en convergerende fases die elkaar telkens afwisselen. Bij de divergerende fases verzamelt u een veelheid aan informatie die te maken heeft met de innovatieve oplossing. Bij de convergerende fases komt het erop aan om de meest bruikbare ideeën en informatie te verzamelen die de finale innovatie vorm zullen geven.
Het GLITCH Kompas is niet enkel een instrument dat u helpt bij het uitvoeren van een innovatieproces, het is ook een middel om kennisdeling en samenhorigheid tussen u en diverse stakeholders te bevorderen. Zes van de acht innovaties die tijdens het GLITCH-project ontwikkeld worden, komen tot stand via een co-creatieproces.
Het doel van een co-creatieproces is om innovaties te ontwikkelen waar vraag naar is in de markt. Veel innovaties falen immers bij hun marktintroductie omdat ze onvoldoende rekening houden met de verschillende noden, wensen en behoeften van betrokken partijen. Om realiseerbaarheid van innovatie te bevorderen betrekt men ook andere partners van bij het begin in het proces, zodat men rekening kan houden met mogelijkheden op gebied van produceerbaarheid.
Aan de slag met het GLITCH Kompas
Co-creatie brengt diverse stakeholders samen op verschillende tijdstippen gedurende het innovatieproces, zodanig dat er met de verschillende partijen rekening wordt gehouden. Tijdens deze samenkomsten kunnen er allerlei instrumenten (zogenaamde ‘tools’) gebruikt worden om zowel de bewuste als onderliggende noden en wensen aan de oppervlakte te brengen.
Het innoveren middels co-creatie biedt veel voordelen, echter is het niet eenvoudig om uit het niets een co-creatief innovatieproject te starten. Vandaar werd het GLITCH Kompas ontwikkeld, gebaseerd op het co-creatieproces binnen het GLITCH-project. De gebruikte methoden en technieken sluiten aan bij de praktijk en de bedrijfsvoering van de ondernemers in de sector. Het GLITCH Kompas begeleidt u door de verschillende fasen van een co-creatieproces. Elke fase biedt verschillende tools als hulpmiddel aan die men kan gebruiken om een bepaald doel te bereiken en legt uit bij welke situatie de bijhorende fase een oplossing kan bieden. Elke tool bevat ook een gedetailleerde beschrijving over hoe u de tool kan gebruiken.
Wie een innovatie wil realiseren, kan samen met andere personen een team vormen. Door middel van registratie in de tool kunnen de teamleden een planning opstellen, de voortgang bewaken en een overzicht van de taken bijhouden. Ook zonder registratie kan men het GLITCH Kompas gebruiken en heeft men toegang tot alle informatie.
De gebruikers van het GLITCH Kompas (men kan ze de reizigers noemen die de co-creatiereis maken) kunnen kiezen bij welke fase van het proces ze de co-creatiereis starten. Bepaalde innovaties zijn volledig nieuw en beginnen helemaal bij de startfase, andere innovaties bestaan uit verbeteringen van een systeem.
De eerste fase begint wanneer er een behoefte is aan een oplossing voor een bepaald probleem en men besluit dat men door samenwerking met anderen dit probleem wil aanpakken. Op dat moment is echter nog niet gedefinieerd hoe de innovatie of de oplossing invulling zal krijgen. Anderzijds zijn er bepaalde producten en diensten die reeds ontwikkeld zijn en gebruikt worden, maar waarbij er ruimte is tot verdere verbetering. In dergelijk geval is het niet altijd nodig om helemaal aan het begin van het co-creatieproces te starten, maar kan men beginnen een in latere fase van het proces.
Geschreven door:
Kristien Deams & Ingrid Moons
Universiteit Antwerpen