Schermen zijn een belangrijke tool voor klimaat en energiebeheer in elke professionele kas. Daar is iedereen in de sector van overtuigd. Ondanks het brede gebruik, bestaan er nog wel veel vragen rondom schermen. Welk scherm is het beste en waarom werkt die het beste?
Ontbrekende kennis over schermen
In het werkpakket “Ontwikkeling klimaatneutrale(re) glastuinbouw” nemen we de werking van schermen onder de loep met als doel schermen te ontwerpen die resulteren in een optimaler klimaat en meer energiebesparing (energy balancing). Hierbij kwamen we tot de conclusie dat er naast bestaande kennis veel essentiële kennis ontbreekt rond de werking van schermen. Deze kennistekorten betreffen de volgende onderwerpen: dampdoorlaatbaarheid, lichttransmissie, de isolatiewaarde van een laagje condens op een scherm en langgolvige warmtestraling door schermen. In dit artikel gaan we in op het onderwerp dampdoorlaatbaarheid.
Wat is dampdoorlaatbaarheid?
Om de luchtvochtigheid in de kas onder controle te houden, willen we schermen met een hoge dampdoorlaatbaarheid. Dit gebeurd via luchtbeweging en via diffusie. Bij luchtbeweging gaat lucht van onder het scherm naar boven en van boven het scherm naar onder. Dit gebeurd bij het trekken van een kier in de kas, maar ook bij een scherm met grotere gaatjes (zoals een geprikte AC folie of een geweven scherm met ontbrekende baantjes). Bij diffusie trekt damp door het scherm heen zonder bijhorende luchtbeweging. Dit gebeurd bij een geweven/gebreid scherm die dichtgetrokken is in de kas. Ook bij folies met microperforaties gaat het ontvochtigen via diffusie. Ontvochtigen via diffusie is dubbel zo efficiënt als via luchtbeweging.
Dampdiffusie per scherm
Geweven en gebreide schermen hebben niet dezelfde dampdoorlaatbaarheid, echter worden de verschillen in de kas minimaal. Dit komt omdat de weerstand die de damp ondervindt om door het scherm te diffunderen niet enkel van het scherm komt maar ook van de één tot twee centimeter bijna stilstaande luchtlagen, net onder en net boven het scherm. Dit noemt men wetenschappelijk de “grenslaag”. Hier heeft de teler geen vat op.
De mate waarin een scherm diffundeert hangt sterk af van de buitencondities. Wanneer het koud is, zijn er meer dampverschillen, waardoor er meer damp door het scherm heen diffundeert.
Richtlijnen
- Bij 0 graden buiten diffundeert ongeveer 15Watt/m² of 20gr/m²/u damp door een enkel scherm heen en dit bij 85% RV in de kas.
- Bij een dubbel scherm is dit iets meer dan de helft.
- Als het warmer is buiten, bv 5°C, wordt dit snel minder.
Concreet betekent dit dat ’s nachts in de winterperiode één, een dubbel of zelf driedubbel scherm getrokken kan worden, omdat het gewas maar 10W/m² verdampt. Overdag wordt dit moeilijker omdat het gewas dan 50W verdampt. Kieren (luchtbeweging) zal noodzakelijk zijn.
Conclusie
Dampdoorlatende schermen zijn een pluspunt voor uw bedrijf als u geen luchtbehandelingsunit heeft. Het resulteert in een efficiëntere luchtontvochtiging. Deze energiewinsten zijn voornamelijk realiseerbaar ’s nachts. Dit mag natuurlijk niet ten koste gaan van andere gewenste eigenschappen van de folie, zoals de lichtdoorlaatbaarheid of isolatiewaarde.
Bent u benieuwd naar de andere onderwerpen binnen het project “Ontwikkeling klimaatneutrale(re) glastuinbouw”, zoals lichttransmissie, de isolatiewaarde van een laagje condens op een scherm en langgolvige warmtestraling door schermen, volg ons dan op LinkedIn om niets te missen! U kunt u hier inschrijven voor onze nieuwsbrief, waarin we deze onderwerpen uitlichten.
Tekst via Filip Bronchart (ILVO)
OVERIGE NIEUWSBERICHTEN
